Về Châu Đốc thưởng thức gỏi lạ sầu đâu

Món ăn là sự pha trộn giữa vị đắng của lá sầu đâu, cái mằn mặn của khô cá sặt, chua của xoài, hương thơm nồng các loại rau rất hấp dẫn.

Sầu đâu là loại cây hoang dã, mọc nhiều nhất ở Châu Đốc (An Giang), Kiên Giang, Bạc Liêu... Không như cây sầu đâu (sầu đông) phổ biến ở miền Trung, có hoa màu tím, lá độc không ăn được. Cây sầu đâu ở miền Tây có hoa màu trắng, lá có vị đắng, thường được người dân ở đây chế biến thành món gỏi sầu đâu ngon miệng.


Lá và hoa cây sầu đâu. Ảnh: K.L.

Hàng năm, vào khoảng tháng 11 đến tháng 3 Âm lịch, cây sầu đâu bắt đầu thay lá, ra hoa. Nếu có dịp ghé chợ Tri Tôn (Châu Đốc - An Giang) vào thời gian này, bạn có thể thấy từng bó lá và hoa sầu đâu được bán đầy trong chợ. Người dân thường mua lá và bông sầu đâu về, trộn chung với các nguyên liệu khác như khô cá sặt, thịt ba chỉ, dưa leo, xoài sống, các loại rau thơm... tạo nên món gỏi sầu đâu đặc trưng nổi tiếng ở vùng đất này.


Gỏi sầu đâu nổi tiếng của vùng Châu Đốc - An Giang. Ảnh: K.L.

Cá kèo nấu lá giang với vị chua thanh rất lạ miệng hấp dẫn người ăn. Cá kèo nướng lại sexy thực khách vì hương vị thơm nức.

Cá kèo thịt ngọt và thơm, nổi tiếng lành & sạch lại dễ chế ra nhiều món ngon, từ chiên, kho, cho tới nướng, lẩu…

Chế biến những món ăn từ cá kèo rất đơn giản, quan trọng là phải biết cách làm sạch lớp nhầy bên ngoài bề mặt da cá. Cá kèo sau lúc mua về, cho vào rổ, dùng lá sả chà sát cá thật kỹ & tẩy rửa lại bằng nước muối để loại hết chấy nhầy bên ngoài. Hơn nữa, bạn có thể cho cá vào túi lưới cùng một ít muối và chà thật kỹ, sau đó rửa lại bằng nước sạch. Điều cần lưu ý là tránh làm vỡ mật & ruột, đây sẽ là hai phần béo & mát nhất của cá kèo, mang lại sự cuốn hút cho người ăn.


Lẩu cá kèo là món ăn lành tính, bạn có thể thưởng thức món ăn này trong khí hậu lạnh hay nắng nóng đều ngon miệng. Ảnh: N.S.

Trong cái lạnh của Sài Gòn những ngày cuối năm, còn gì thích thú hơn khi được thưởng thức nồi lẩu cá kèo lá giang bốc khói cùng những người bạn. Nước dùng nấu bằng xương lợn, hầm cho đến khi xương mềm, vớt bọt cho nước trong. Lá giang lựa lá non, nhặt & tẩy rửa rồi vò nát để lá ra vị chua.

Bắc nồi lên bếp, cho ít dầu ăn rồi cho hành tỏi băm nhuyễn vào phi thơm, sau đó đổ nước dùng vào, nấu sôi, nêm nếm gia vị rồi cho lá giang vào, gia giảm lá để độ chua vừa khoái khẩu. Cá kèo sau thời điểm làm sạch được cho vào nồi nước lẩu đang xôi, cho lá giang vào, nêm lại gia vị cho vừa ăn, nước lẩu có vị chua thanh nhưng hơi ngọt là được. Lẩu cá kèo lá giang được ăn kèm với bún tươi & các loại rau như: rau muống, rau nhút, rau đắng, giá, hoa chuối...


Cá kèo nướng muối ớt chín vàng thơm phức rất lôi cuốn. Ảnh: Khánh Hòa.

Nếu thích món nướng, bạn có thể làm món cá kèo nướng muối ớt. Ướp cá kèo với muối ớt, để một lúc cho thấm. Dùng que tre nhỏ, xiên dọc theo chiều dài thân cá & nướng trên bếp than hồng. Cá kèo có lớp da mỏng nên rất dễ chín, vì vậy khi nướng bạn nhớ trở đều tay để tránh làm cháy cá, không ngon. Ăn cá kèo nướng chẳng thể thiếu chén mắm me, vị ngọt của thịt cùng với vị chua của me làm món ăn thêm ngon miệng.

Chán món nướng, bạn có thể làm món cá kèo chiên cũng không kém phần lôi cuốn. Cá kèo sau lúc làm sạch, ướp một ít bột nêm cho thấm rồi lăn qua bột chiên xù. Làm nóng dầu & cho cá vào chiên với lửa lớn. Cá chín vàng được vớt ra để trên đĩa có lót rau đắng & rau răm bên dưới. Cá chiên xù ăn kèm với mắm me là tròn vị.


Cá kèo kho tiêu là món ăn bình dân rất phổ thông ở miền Tây Nam bộ. Ảnh: Khánh Hòa.

Trong lúc đó, món cá kèo kho tiêu ăn với cơm trắng lại được ưa chuộng vì hương vị đậm đà của nó. Kho cá kèo ngon là phải sử dụng nồi đất, ướp cá kèo với nước màu, đường, nước mắm ngon, hạt tiêu giã nhỏ, muối., dầu ăn... trộn đều và để trong khoảng mươi phút cho thấm gia vị. Đặt nồi lên bếp, khi nồi cá kho sôi, cho vào một ít nước lọc, để nhỏ lửa cho đến khi nước kho cá sánh lại, thấm đẫm vào trong từng thớ thịt cá, nêm lại ít tiêu, ớt & tắt bếp. Vào những ngày trời mưa hay thời tiết se lạnh, bưng bát cơm nóng ăn kèm với cá kèo kho tiêu thì còn gì bằng. Từ thớ thịt cá săn chắc, béo ngậy thấm gia vị đậm đà lại cay nồng vị tiêu rất vừa ăn & ngon miệng.
Lá sầu đâu có vị đắng nên sau khi lặt những lá non, rửa sạch, người ta thường cho lá vào nồi chần với nước sôi cho bớt vị đắng. Các nguyên liệu khác được chế biến đơn giản, thịt ba chỉ luộc chín và thái sợi, tôm luộc chín bóc bỏ vỏ. Khô cá sặt nướng chín và xé nhỏ, xoài xanh gọt vỏ, thái sợi nhỏ, dưa leo rửa sạch, thái sợi.

Trộn tất cả các nguyên liệu trên lại với nhau, rưới đều nước mắm ớt tỏi pha chua ngọt lên trên, trộn lại thật đều cho thấm gia vị là được. Gắp một miếng gỏi sầu đâu chấm và thưởng thức. Vị béo của thịt, ngọt của tôm, chua của xoài hòa lẫn vị hơi đắng của lá sầu đâu thấm dần vào vị giác tạo nên một cảm giác lạ miệng và thơm ngon rất khó diễn tả.